Blog van: Ghislaine van Kooten Bij een overlegscheiding is er meer vertrouwelijkheid en privacy dan in een gerechtelijke procedure. Overleg vindt achter gesloten deuren plaats. Alle betrokkenen verklaren schriftelijk dat zij zich aan het principe van vertrouwelijkheid en privacy zullen houden en het hele team houdt in de gaten dat aan dit uitgangspunt wordt voldaan. Daarnaast worden de gegevens die uiteindelijk bij de rechtbank moeten worden ingediend tot een minimum beperkt. De informatie die in een procedure moet worden uitgewisseld is in beginsel niet zomaar voor iedereen toegankelijk maar met een beetje naspeuringen wel te achterhalen. Sommige stellen willen niet dat bekend wordt dat ze aan het scheiden zijn of wat de inhoud is van de afspraken die ze in het kader van hun scheiding hebben gemaakt. Laat staan van alle negatieve uitlatingen die in een procedure helaas vaak wel in de stukken voorkomen. Ze willen graag vermijden dat de pers erachter komt dat ze aan het scheiden zijn en dat hun vermogenspositie of alimentatieregelingen in de openbaarheid komen. Daarom is een overlegscheiding een goede manier om je privacy te beschermen. Bijvoorbeeld wanneer je familievermogen, je baan, carrière of bedrijf op het spel staat, je een relatie met een collega …
Wat maakt het transparant?
Blog van: Ghislaine van Kooten Aan het prille begin van een overlegscheiding spreken beide echtgenoten af alle financiële informatie te zullen delen. Ze verklaren schriftelijk dat ze geen vermogen (bezittingen of schulden) zullen achterhouden. Het echtpaar verstrekt alle benodigde gegevens, waaronder bank- en hypotheek- afschriften, kopieën van aktes, schuldbewijzen, jaaropgaven, zakelijke bescheiden, taxatierapporten en overig papierwerk. In de meeste gevallen worden deze documenten door een financieel deskundige verzameld. De financieel deskundige verstrekt vervolgens een overzicht van de gegevens aan het echtpaar en hun advocaten. Alle financiële feiten zijn dan bekend. Dat maakt de aanpak van de overlegscheiding dus transparant. En dát maakt echt het verschil; transparantie schept vertrouwen en dit vertrouwen helpt het echtpaar om tot een overeenkomst te komen. Transparantie bespaart ook tijd en geld. Wanneer alle documenten vrijwillig worden afgestaan, hoeft er geen ruzie over het verkrijgen hiervan te worden gemaakt. Het houdt ook in dat het proces niet gedurende langere tijden wordt opgeschort. Veel inspanningen en geld worden in een gerechtelijke procedure verspild aan het boven tafel krijgen van financiële documenten, maar dat geldt niet bij een overlegscheiding. Kan één van de echtgenoten de regels overtreden en dingen proberen achter te houden? Ja, maar er zijn maatregelen …
Wat is het verschil tussen de coöperatieve echtscheiding en de overlegscheiding?
Blog van: Marjon Habets Een fundamentele regel van de overlegscheiding is dat als een van de echtgenoten het proces verlaat en naar de rechter stapt, beide advocaten zich moeten terugtrekken. Sommige stellen vragen of ze deze regel kunnen weglaten. Het antwoord is nadrukkelijk: nee. Een scheiding is geen overlegscheiding zonder die uitdrukkelijke afspraak. Echtparen kunnen ook een coöperatieve echtscheiding nastreven, wat een minder destructieve versie van de traditionele echtscheiding is. Er zijn verschillende positieve elementen om op te merken. Ten eerste maakt een coöperatieve echtscheiding gebruik van advocaten die op het bereiken van overeenstemming zijn gericht, dus die aanpak is niet zo vijandig als in traditionele juridische geschillen. De advocaten kunnen gebruikmaken van elementen die passen bij een collaborative vorm van samenwerking zoals het gezamenlijk gebruik van andere professionals, waardoor niet elke echtgenoot een aparte deskundige hoeft in te huren. En een groot verkoopargument voor sommigen is dat zelfs als het overleg mislukt en de inmenging van de rechtbank noodzakelijk wordt, ze vrij zijn om met dezelfde advocaat te blijven werken. Maar er zijn twee grote verschillen tussen een coöperatieve echtscheiding en de overlegscheiding. Ten eerste is bij een coöperatieve echtscheiding nog steeds sprake van procederen, dus formele gerechtelijke procedures …
Wat is het verschil tussen de traditionele echtscheidingsprocedure en de overlegscheiding?
Blog van: Jet van Arkel Er zijn diverse verschillen, maar het belangrijkste verschil is dat er geen sprake is van ‘winnen’ of‘verliezen’ van een procedure. In plaats daarvan wordt in een overlegscheiding ervan uitgegaan dat jullie als partners een gezamenlijk geschil hebben. Het gaat erom dat dat geschil wordt opgelost. Een voorbeeld: jullie gezamenlijk inkomen is nu € 80.000 per jaar. Wanneer je na de echtscheiding apart gaat wonen, is een totaalinkomen van € 90.000 nodig. Omdat er dus onvoldoende inkomen in detoekomst zal zijn, zal onderzocht moeten worden hoe dit probleem kan worden opgelost, bijvoorbeeld door ander inkomen te genereren, besparen op bepaalde kosten, betalen van minder belasting of vermogen te gelde maken. In een procedure bij de rechter kunnen deze oplossingen niet worden onderzocht omdat de procedure zich daar niet voor leent. De mogelijkheden van de rechter zijn daartoe te beperkt. De rechter geeft een oplossing voor het directe probleem, waarmee partijen echter niet zijn geholpen, omdat het hiervoor geschetste probleem van het inkomenstekort na echtscheiding in bredere zin niet wordt opgelost. Een ander groot verschil is dat partijen in een overlegscheiding zelf de regie hebben. Iedere beslissing wordt door jou en je partner gezamenlijk genomen. Niet door je advocaat/adviseur of de rechter. …
Waar ligt de oorsprong?
Blog van: Marjon Habets De overlegscheiding is klein begonnen. Het idee komt van een ‘out-of-the-box’-denker in Minnesota. In februari 1990 schreef een advocaat, genaamd Stuart ‘Stu’ Webb, een brief aan een rechter waarin hij een nieuwe manier van scheiden beschreef. Het ging om een werkwijze waarbij de advocaten van partijen samenwerken om in overleg met alle betrokkenen hun scheiding te regelen. Hij noemde dit proces het ‘Collaborative-Law Model’ en dit was de start van de overlegscheiding. Het concept is daarna verfijnd en verder uitgewerkt door innovatieve, oplossingsgerichte professionals in de Verenigde Staten, Canada, Australië en Europa. Verschillende modellen en werkvormen zijn ontwikkeld maar allemaal delen ze de drie uitgangspunten die het tot een overlegscheiding maken. En allemaal vinden ze hun oorsprong in één simpele brief die een wezenlijke andere aanpak beschrijft. Vanaf het prille begin is de overlegscheiding in brede kring opgepakt. De unieke aanpak is inmiddels mondiaal omarmd en wordt ook al ingezet in andere deelgebieden van het familierecht, bijvoorbeeld bij gesprekken over huwelijksvoorwaarden (prenuptial mediation) of vaderschapskwesties. Ook in andere rechtsgebieden zoals erfrecht (de afwikkeling van een nalatenschap), arbeids- en ondernemingsrecht en estate planning heeft de collaborative methode haar intrede gedaan. Deze blog is een paragraaf uit Een …
Wat is overlegscheiden (collaborative divorce)?
Blog van: Marjon Habets De overlegscheiding (collaborative divorce) is een methode die een scheidingsprocedure bij de rechter voorkomt. Het is dus een alternatief voor een procedure bij de rechtbank en voor mediation. De overlegscheiding kent verschillende varianten maar wordt gekenmerkt door drie vaste spelregels: Iedere cliënt moet worden bijgestaan door een eigen advocaat, terwijl je er bij mediation voor kunt kiezen om geen advocaat te nemen. Bij een overlegscheiding is die keuze er niet en is inschakeling van een advocaat verplicht; Bij het uiteenvallen van een overlegscheiding kunnen de betrokken advocaten hun cliënten niet langer vertegenwoordigen. Dit voorkomt dat advocaten later gebruik kunnen maken van vergaarde kennis in het overlegscheidingsproces. Het bevordert ook de betrokkenheid en de inzet van het team om de overlegscheiding succesvol af te ronden; Alle betrokken partijen tekenen een deelnemersovereenkomst. Hierin staan de structuur en projectmatige aanpak van de overlegscheiding beschreven. Er is geen speelruimte voor deze drie spelregels. Zijn alle drie deze elementen aanwezig dan is sprake van een overlegscheiding. Ontbreekt er één dan spreken we niet van een overlegscheiding. Met deze drie essentiële spelregels kan niet worden gemarchandeerd. Deze blog is een paragraaf uit Een heldere leidraad voor de overlegscheiding. In een uitgebreide serie …
Hoe zit het met mediation?
Blog van: Charlotte van Beukering-Michielsen Mediation – een stap verder dan de ‘doe het zelf’-echtscheiding – is een ander alternatief. Een daarin getrainde en onpartijdige professional begeleidt partijen totdat er een overeenkomst is bereikt. Als mediators geloven wij erg in deze optie voor sommige gezinnen. Echter, die optie heeft een paar beperkingen. Mediation wordt vaak ingezet nadat de procedure al is aangespannen. In die zaken is het geen vervanging maar meer een omleiding. Er kan volledige overeenstemming wordt bereikt, maar als dat niet lukt en de mediation met een impasse eindigt, beslist de rechter alsnog. Bovendien is mediation dan meer een eenmalige bijeenkomst in plaats van een proces, dus er is minder tijd om zorgvuldig tot besluiten te komen en alle emoties aandacht te geven. Deze bijeenkomst kan een marathonsessie zijn die de hele dag in beslag neemt en ook nog ’s avonds doorgaat. Vaak tekent een echtgenoot een overeenkomst dan niet zozeer omdat het de beste beschikbare uitkomst is maar alleen om een einde te maken aan de hele beproeving. Achteraf kan spijt volgen. Het succes van mediation hangt ook af van de vaardigheden van de mediator. Bij een goede mediator is overeenstemming zeker haalbaar. Maar als de mediator niet zo goed is, dan wordt het …
Kunnen we dit zelf?
Blog van: Charlotte van Beukering-Michielsen Een alternatief voor een traditionele procedure is dat jij en je partner een overeenkomst uitwerken zonder advocaten daarbij te betrekken. Technisch gezien is dat op zich een echtscheiding maar in de volksmond noemen we dat een‘keukentafel’-echtscheiding. Jij en je partner beslissen hoe jullie je bezittingen verdelen, hoeveel tijd ieder besteedt aan de kinderen en hoe jullie andere financiële regelingen treffen. Jullie vragen een advocaat de overeenkomst bij de rechtbank in te dienen. Na een paar weken ontvang je de beschikking en na inschrijving daarvan bij de burgerlijke stand ben je klaar. Voor sommige gezinnen is dat bereikbaar. Voor veel anderen echter zijn er goede redenen om het niet zelf en alleen te doen. De meeste mensen maken voor het eerst een echtscheiding mee. Zij hebben geen kennis over hoe het rechtssysteem in elkaar zit. Alleen op je zelf vertrouwen is moeilijk, stressvol en riskant. Juridische en financiële zaken kunnen erg complex zijn en vergissingen kunnen vergaande consequenties hebben. Daarom is het zinvol om op zijn minst een advocaat te raadplegen, ook al kies je ervoor om die uiteindelijk niet aan te houden. Het kan ook zo zijn dat het speelveld zich niet voor een ‘doe het …
Kan een traditionele echtscheiding ooit wel de juiste zijn?
Blog van: René de Haas Ondanks alle negatieve aspecten kan een traditionele echtscheidingsprocedure soms wel de enige goede optie zijn. Bijvoorbeeld in een geval waarbij een van partijen erg agressief is. Dan kan een procedure noodzakelijk zijn om de veiligheid van de andere partij en van de kinderen te waarborgen. Ook als een van partijen ernstige psychische problemen heeft en een behandeling weigert kan het nodig zijn om de zaak aan de rechtbank voor te leggen. Ook als een van partijen grote sommen geld achterhoudt of verzwijgt of financiële informatie wegmoffelt, dan kan een procedure noodzakelijk zijn. Deze situaties komen niet zo vaak voor. De meeste stellen hoeven deze weg van de procedure niet te bewandelen om hun geschillen opgelost te krijgen. Soms kan een procedure dus noodzakelijk zijn, maar voor de meeste stellen is dat niet de beste oplossing. Als je in het eerste gesprek met je advocaat informeert naar de voor- en nadelen van een procedure zou je eigenlijk ook moeten informeren naar de voor- en nadelen van een overlegscheiding (collaborative divorce) en de andere manieren van scheiden. Wees je ervan bewust dat veel advocaten de mogelijkheid van een overlegscheiding niet zullen noemen, terwijl advocaten die getraind zijn …
Wat is er mis met de traditionele scheiding?
Blog van: René de Haas Laten we eerst eens kijken wat er gebeurt in een traditionele echtscheiding voor we verder gaan. Een advocaat dient een echtscheidingsverzoek in dat een formele scheidingsprocedure bij de rechtbank inleidt. Iedere advocaat verzamelt informatie die nodig is. Als die niet wordt verstrekt dan kan er worden geprocedeerd om die stukken te verkrijgen. Er volgt een mondelinge behandeling op de rechtbank, waarbij partijen elkaar vaak verwijten maken en beschuldigingen over en weer uiten. Advocaten sturen elkaar over en weer brieven, vaak met aannames en verwijten. Iedere partij zoekt deskundige hulp om hun stellingen te onderbouwen. De kosten lopen op tot grote hoogte. Het proces verloopt traag, het kan soms wel een of twee jaar duren. Om eerlijk te zijn, zijn er natuurlijk wel echtscheidingsprocedures die minder vijandig zijn dan deze. Als beide partijen advocaten vragen die van nature geneigd zijn om samen te werken, dan kan het proces minder destructief zijn. Maar ook al werken ze samen, dan is er nog steeds sprake van een formele scheidingsprocedure. De advocaten worden nog steeds beschouwd als tegenstanders en de partijen als ‘partij’ en ‘wederpartij’, terwijl de kinderen ook nog vaak gebruikt worden als onderhandelingsobject om een betere regeling te forceren. De …