Aan welke normen moet de professional voldoen?

Blog van: Carlin Gommers In Nederland bestaan nog geen wettelijke regelingen omtrent de overlegscheiding. Er zijn door de overheid voor collaborative professionals nog geen certificeringsnormen verplicht gesteld, maar de landelijke VvCP heeft al wel vrijwillige kwaliteitsnormen ingevoerd (opleiding, academisch niveau, permanente educatie et cetera). Dit soort normen kunnen de komende jaren tot verplichte normen uitgroeien. Daarnaast zijn er ook aanbevolen normen die wereldwijd gelden. De IACP heeft bijvoorbeeld minimum opleidingsnormen voor elke collaborative professional gepubliceerd. Verder heeft de IACP gedragsregels gepubliceerd die de collaborative professional wordt geacht te volgen. Je kunt meer hierover vinden op de website van de IACP: www.collaborativepractice.com. Ondanks het feit dat het veld nog steeds voornamelijk zelfregulerend is, is de kwaliteit van werken hoog. De reden daarvoor is eenvoudig: professionals, die de overlegscheidingspraktijk uitoefenen, doen dit met passie en zijn zeer toegewijd aan de gezinnen die zij bijstaan. Dit werkterrein levert hoogopgeleide en zorgvuldige beroepsbeoefenaren vanuit verschillende disciplines (op het gebied van het recht, geestelijke gezondheid en financiën). En omdat deze professionals regelmatig met elkaar werken in verschillende teams, weten zij van elkaar wie het meest geschikt is – en daardoor, naar wie zij jou het beste kunnen verwijzen. Deze blog is een paragraaf uit Een …

Moeten de professionals specifiek worden opgeleid voor overlegscheidingen?

Blog van: Frank van den Barselaar Hoewel het geen strikte voorwaarde is voor deelname aan een overlegscheiding, heeft specifieke scholing van de professional natuurlijk sterk de voorkeur. In Nederland werken professionals alleen samen met anderen in een overlegscheiding die de betreffende training hebben gevolgd en lid zijn van de VvCP. Van de professional wordt verwacht dat deze tenminste één uitgebreide training volgt voordat hij of zij aan een overlegscheiding deelneemt.  In Nederland omvat de basistraining drie dagen en voor advocaten geldt als toelatingseis dat zij de meerjarige specialisatieopleiding tot advocaat -mediator bij de vFAS hebben afgerond. De nadruk bij de trainingen ligt steeds bij het ontwikkelen van waardevolle praktische vaardigheden.In de basistraining maakt de professional kennis met de overlegscheiding en zijn of haar unieke rol in dit proces. Naast het leren van vaardigheden en gesprekstechnieken is ook veel aandacht voor de toepasselijke wetten en ethiek. Voor de meeste deelnemers aan de basistraining is de overlegscheiding een grote verandering ten opzichte van de praktijk waar zij vaak al jaren in opereren en daarmee voor hen persoonlijk baanbrekend. De basistraining is natuurlijk slechts het begin. De meeste professionals begrijpen dat permanente educatie nodig is om de kwaliteit van dienstverlening te blijven verbeteren. …

Wat is een overleg-assistent?

Blog van: Frank van den Barselaar In voorkomende gevallen kan een professional zich aanmelden als vrijwilliger in een overlegscheiding. Het kan gaan om een advocaat, een financieel deskundige of een coach die de specialisatieopleiding doorgaans heeft afgerond. De vrijwilliger participeert niet in de gesprekken, maar kan wel bepaalde ondersteunende taken verrichten. Meestal wordt zo’n vrijwilliger overleg-stagiair, notulist of overleg-assistent genoemd. De meest voorkomende taak voor deze persoon is het notuleren bij bijeenkomsten en het maken van besprekingsverslagen. De verslagen worden gecontroleerd en waar nodig aangepast door het team voordat zij deze met jullie delen. Andere taken van de overleg-assistent zijn het kopiëren van stukken, het opzoeken van informatie en het verzorgen van eten en drinken tijdens de bijeenkomsten. Het voordeel van een overleg-assistent voor jou en je familie is dat deze diensten kosteloos worden verzorgd. Dit bespaart dus geld omdat de overleg-assistent werk uit handen neemt van de professionals die hiervoor wel kosten in rekening brengt. De overleg-assistent is betrokken bij het gehele proces en doet daarmee een waardevolle ervaring op. Daarnaast leert de overleg-assistent andere professionals kennen en vergroot deze daarmee zijn of haar netwerk. Deze blog is een paragraaf uit Een heldere leidraad voor de overlegscheiding. In een …

Wat is een kindspecialist?

Blog van: Barbara du Fossé Een kindspecialist is een geestelijke gezondheidswerker, zoals een psycholoog, die met de minderjarige kinderen spreekt en met jullie beiden werkt als ouders van de kinderen. Om deze rol te kunnen vervullen, dient deze ook te zijn getraind in de overlegscheiding. Dit lid van het team verkent de gevoelens en voorkeuren van jullie kinderen met betrekking tot de veranderingen binnen het gezinsleven. De opgedane informatie helpt jullie en het gehele team een goede inschatting te maken van de impact die de scheiding heeft voor jullie kinderen. Beurtelings helpt de kindspecialist jullie als koppel bij het opbouwen van een goede co-ouderschaprelatie om te voldoen aan de behoeften van jullie kinderen. De kindspecialist zal de specifieke behoeften van de kinderen in kaart brengen net zoals de coach dat bij de ouders doet. Als hij of zij speciale behoeften identificeert, zal hij of zij misschien begeleiding of een behandeling adviseren voor een of meer van de kinderen. Bovendien, terwijl de coach meestal het ouderschapsplan opstelt, kan de kindspecialist worden toegevoegd voor het invullen van deze belangrijke taak, met name in het Twee Coaches Model.  Kindspecialisten worden veel gebruikt in het Twee Coaches Model. In het Neutrale Coach Model verschilt …

Wie kiest de coach en de financieel deskundige?

Blog van: Barbara du Fossé Jouw advocaat zal je laten weten wie hij of zij de beste keuze acht te zijn voor deze rollen. Maar, zoals in alle beslissingen, jullie als koppel hebben hierin het laatste woord. Sommige advocaten zullen specifieke professionals aanbevelen; anderen laten het aan jullie over om te kiezen uit een korte lijst met voorgestelde namen. Veel coaches en financieel deskundigen zullen jullie allebei graag te woord willen staan en zelf met jullie spreken zodat jullie kunnen bepalen of zij de juiste match voor jullie zijn. Natuurlijk zullen jij en jouw partner het uiteindelijk eens moeten worden over een neutrale coach en een neutrale financieel deskundige maar jullie zullen mogelijk een meer eenzijdige inbreng kunnen hebben bij het kiezen van een eigen coach.  Als het gaat om coaches, zoeken advocaten naar een goede match. Een van de criteria is deskundigheid. Bijvoorbeeld, misschien wordt een specialist verslavingen gekozen als coach als een partner een alcoholprobleem heeft. Een factor van belang kan ook zijn dat een partner beter reageert op een mannelijke of op een vrouwelijke coach. Stijl kan ook meespelen. Een uitdagende dynamiek tussen partners kan er voor de advocaten toe leiden om uit te kijken naar een …

Zijn coaches noodzakelijk voor de overlegbenadering?

Blog van: Nelleke Hartmanns Het betrekken van een coach bij de overlegscheiding is niet verplicht. Men kan bijvoorbeeld ook kiezen voor een Uitsluitend Advocaten Model of het zogenoemde Lego Model waarbij geen coaches worden ingeschakeld. Uit jarenlang onderzoek in de Verenigde Staten blijkt dat bij de meeste overleg-scheidingen één of twee coaches worden betrokken. Veel advocaten dringen er ook op aan. Coaches blijken zeker van belang wanneer sprake is van één of meer van onderstaande omstandigheden of situaties: Gebrek aan acceptatie van de scheiding; Co-ouderschap geschillen; Machtsongelijkheid en/of laag zelfvertrouwen; Conflicterende karakters; Hoog-gevoelige familieproblematiek; Beschuldiging van mishandeling en/of misbruik en/of huiselijk geweld; Geestelijke gezondheidsklachten en/of verslavingsproblematiek. Het Neutrale Coach Model en het Twee Coaches Model zijn beiden geschikt om in te zetten wanneer één of meer van bovenstaande situaties aan de orde is of zijn. Elk model heeft echter unieke mogelijkheden. Het Neutrale Coach Model heeft bijvoorbeeld de voorkeur wanneer er sprake is van conflicterende karakters binnen het team, en bijvoorbeeld de advocaten niet goed samenwerken. Aan de andere kant zou het Twee Coaches Model de voorkeur hebben wanneer er sprake is van mishandeling, misbruik, geweld, machtsongelijkheid. Elke coach kan dan apart effectiever focussen op het coachen van de ‘eigen’ …

Wat is de rol van de coach in het Twee Coaches Model?

Blog van: Nelleke Hartmanns In het Twee Coaches Model begeleidt iedere coach een van de echtgenoten. De coach helpt die echtgenoot om emoties over de scheiding, de persoonlijke belangen en de belangen voor de kinderen bespreekbaar te maken. De coach ondersteunt de echtgenoot bij het overbrengen van deze gevoelens en belangen binnen het team. Bij de start van het proces heeft de samenwerkende coach dezelfde verantwoordelijkheid als de neutrale coach, namelijk: om te onderzoeken of er sprake is van psychologische problemen en/of drugsgebruik, tekenen van geweld, en of men eraan toe is om te scheiden.  In tegenstelling tot het Neutrale Coach Model kunnen de coaches in het Twee Coaches Model geen procesbegeleider zijn. Dit vanwege het feit dat ze niet neutraal zijn, maar elk aan één van de partners zijn verbonden. Elke coach heeft overleg met slechts één van de echtgenoten. Het is belangrijk dat de twee coaches regelmatig en uitvoerig met elkaar overleggen. Om er zeker van te zijn dat er een gedeelde kennis is over jouw behoeftes, belangen en wensen. Daarnaast krijgen de professionals inzicht in gedeelde- en/of tegengestelde behoeftes, belangen of wensen die er bij beide partners leven. Deze inzichten worden met het volledige team gedeeld. De …

Wat is de rol van de neutrale coach?

Blog van: Nelleke Hartmanns In het Neutrale Coach Model heeft de coach verschillende belangrijke taken. Ten eerste: het proces bekijken vanuit zijn of haar rol als procesbegeleider. Dit is een zeer belangrijk onderdeel van het takenpakket. Het overlegscheidingsteam bestaat uit tenminste vijf of zes leden (inclusief de advocaten). Het is belangrijk dat ieder teamlid optimaal zijn of haar taken uitvoert en communicatieve vaardigheden benut. De coach houdt dit in de gaten. Hij of zij faciliteert ook de teambijeenkomsten waarbij de focus ligt op de gestelde doelen en de sfeer van respect, kalmte en veiligheid behouden blijft. Een vergelijking wat betreft coaching kan gemaakt worden met de sport curling op de Olympische Winterspelen. Bij deze sport vegen twee atleten het ijs, zodat de ‘steen’ eindigt waar het bedoeld is: in het ‘huis’ of juist ver daarbuiten. Een coach werkt als een ‘overleg-veger’: zijn of haar taak is om steeds de obstakels ‘weg te werken’ opdat jij en jouw partner tot een finale overeenkomst kunnen komen. Een andere taak is ondersteuning bij emotionele ervaringen. Al bij de eerste (individuele) gesprekken zal de coach vragen stellen over wat je voelt bij de scheiding en bereidt hij of zij jou voor op wat een …

Wat zijn de taken van de financieel deskundige?

Blog van: Jurgen Holtermans De financieel deskundige heeft verschillende belangrijke taken en verantwoordelijkheden. De eerste is om alle financiële gegevens te verzamelen en een overzicht samen te stellen zodat het team een goed en volledig beeld krijgt van jullie financiële situatie. Met name is daarbij van belang informatie en gegevens met betrekking tot jullie bezittingen en schulden, inkomen en (huishoudelijke) uitgaven. Een tweede is om jullie alle op het overzicht vermelde onderwerpen toe te lichten. Het kan zijn dat jij beter thuis bent in financiële zaken dan je partner, maar de taak van de financieel deskundige is om ervoor te zorgen dat beide partners op zijn minst een voldoende besef hebben van jullie financiële situatie zodat jullie allebei daarover weloverwogen beslissingen kunnen nemen. Echtscheidingen hebben soms de neiging om lang te duren, omdat een van de partners de financiële situatie niet of onvoldoende begrijpt en daardoor terughoudend is om daarover beslissingen te nemen. En terecht. De financieel deskundige is er om te helpen deze belemmering weg te nemen. Daarnaast is het de taak van de financieel deskundige om jullie te helpen om verschillende specifieke opties te onderzoeken om tot een financiële afwikkeling te komen. Bijvoorbeeld de mogelijkheden om jullie bezittingen …

Waarom worden in een overlegscheiding uitsluitend onze voornamen gebruikt?

Blog van: Chantal Dekkers In een overlegscheiding worden alleen voornamen gebruikt bij het aanspreken van een van de teamleden. Niemand is ‘meneer’, ‘mevrouw’ of ‘meester’. In plaats daarvan hoor je ‘Karel’, ‘Ineke’ of ‘Peter’. Het lijkt misschien vreemd dat iedereen in het team met de voornaam wordt aangesproken, maar dit is zeer gebruikelijk in de overlegpraktijk. Een reden om dit te doen is dat titels mensen scheiden. Het lijkt misschien subtiel, maar een cliënt aanspreken als ‘meneer Pietersen’ of ‘mevrouw Janssen’ in plaats van ‘Karel’ of ‘Ineke’ creëert een formele barrière. Het doorbreken van die barrière door het gebruik van voornamen bij cliënten verzacht de toon en bevordert een productievere sfeer om tot een overeenkomst te komen. Een andere reden voor dit beleid is dat het vermijdt een onderscheid te maken tussen de echtgenoten (aangesproken met de voornaam) en de professionals (aangesproken met hun titel). Titels kunnen bijdragen aan het gevoel van machteloosheid dat veel echtgenoten voelen, enkel en alleen door de scheiding. Als een echtgenoot of een advocaat mij aanspreekt met mijn titel, herinner ik ze er altijd aan dat we elkaar aanspreken met de voornaam. ‘Chantal’ in plaats van ‘meester Dekkers’ houdt ons op gelijke voet. Het gebruik …