Wat wordt bedoeld met onderhandelen op basis van belangen?

Blog van: Roderik de Beukelaer

Overlegscheiden is het vredige en efficiënte alternatief van de traditionele echtscheiding. Dit kan genoeg reden zijn om deze wijze van ontbinding van jouw huwelijk te overwegen. Een andere reden is dat deze methode is gebaseerd op een onderhandelingswijze die haar nut reeds heeft bewezen.

Onderhandelen op basis van belangen (interest-based negotiation) is een methode die veel wordt ingezet bij onderhandelingen in het bedrijfsleven, bij internationale geschillenbeslechting en bij echtscheidingsmediation. De behoeften van iedere partij (of belangen) worden vastgesteld en de onderhandelingen richten zich in alle bijeenkomsten op deze behoeften. Zodra overeenstemming is bereikt, zijn beide partijen tevreden omdat in de uitkomst rekening is gehouden met wat werkelijk belangrijk is voor ieder van jullie.

Onderdeel van het onderhandelen op basis van belangen is het onderscheiden van eisen (ook wel standpunten genoemd) van behoeften (belangen). Je partner kan er bijvoorbeeld op staan dat jullie kinderen elke schooldag bij hem of haar zijn terwijl jij het aantal dagen gelijkelijk wilt verdelen. Zodra duidelijk is waarom je partner zich op dit standpunt stelt, komt wellicht boven tafel dat je partner bang is dat de kinderen bij jou te laat naar bed gaan. Door kennis te hebben van deze vrees, kan worden afgesproken dat de kinderen in gelijke mate bij ieder van jullie zijn en dat zij voor een bepaalde tijd op bed liggen. Hoewel het oorspronkelijke standpunt ver af leek te liggen van jouw wensen, was de vrees die aan dit standpunt ten grondslag lag eenvoudig weg te nemen.

Tijdens de overlegscheiding worden de behoeften in een vroeg stadium vastgesteld. Deze behoeften worden regelmatig herhaald om er zeker van te zijn dat de gemaakte afspraken tegemoet komen aan deze behoeften. De overlegscheiding is geslaagd indien met de uiteindelijke overeenkomst alle behoeften worden vervuld.

Deze blog is een paragraaf uit Een heldere leidraad voor de overlegscheiding. In een uitgebreide serie blogs publiceert Collaborative Practice Center het complete document, waarin op een toegankelijke manier de overlegscheiding en alles wat daarbij komt kijken, wordt uitgelegd en toegelicht.

De volgende blog gaat over de vraag of we niet gewoon zelf kunnen onderhandelen.