Hoe worden de wettelijke regels ten aanzien van echtscheidingen toegepast?

Blog van: Marjon van den Biggelaar

Scheiden is in principe een juridische aangelegenheid. De keuze voor het te volgen scheidingstraject (overlegscheidings- c.q. mediationtraject versus traditionele echtscheidingsprocedure) bepaalt mede hoe de wettelijke regels worden toegepast. Een groot voordeel van de overlegscheiding ten opzichte van de traditionele echtscheidingsprocedure bij de rechtbank is dat het scala aan mogelijke oplossingen niet wordt beperkt door de wet- en regelgeving. In een gerechtelijke procedure is dat wel het geval: de rechtbank is bij het nemen van beslissingen met handen en voeten gebonden aan de wettelijke regels. Omdat dat in een overlegscheiding niet het geval is, is het mogelijk om allerlei creatieve oplossingen te bedenken en te onderzoeken, toegespitst op jullie specifieke situatie.

In een traditionele procedure bij de rechtbank zijn er doorgaans twee oplossingsrichtingen mogelijk: ófwel de rechtbank neemt een beslissing die gebaseerd is op de wet, ófwel de twee partijen komen tot een schikking, die veelal gebaseerd is op de verwachtingen van de beide advocaten over de uitspraak van de rechter indien zij er samen niet uitkomen. In beide situaties zijn de mogelijkheden beperkt. Een vermogensbestanddeel waarover onenigheid bestaat, kan misschien bij helfte verdeeld worden, maar veel inventiever dan dat kan de rechtbank niet worden. En als het gaat om de vraag hoe de ouders de zorg voor hun kinderen na de scheiding verdelen, is de rechtbank doorgaans ook geneigd om in vaste kaders en richtlijnen te denken. Een overlegscheiding biedt de mogelijkheid om buiten die kaders te denken.

De vermogensbestanddelen kunnen in principe verdeeld c.q. verrekend worden op de wijze die jij en je partner voor jullie situatie, rekening houdend met jullie beider belangen, het beste vinden. Uiteraard dient daarbij wél rekening te worden gehouden met, bijvoorbeeld, de fiscale gevolgen van jullie keuzes. Het ligt op de weg van de professionals om jullie daarin gedegen te adviseren.

In een overlegscheiding kun je ook een ouderschapsplan opstellen dat afwijkt van standaardregelingen en dat past bij jullie specifieke situatie en met name bij de behoeften van jullie kinderen. Zo lang jij en je partner het er maar over eens zijn, is bijna elke regeling mogelijk.

Jouw advocaat zal je gedurende het traject uitleggen hoe de wettelijke regels luiden, zodat voor ieder duidelijk is wat je juridische positie is, wat je rechten en je plichten zijn. Daarbij kan het nuttig zijn om te onderzoeken wat de uitkomst zou kunnen zijn in een gerechtelijke procedure. In een overlegscheiding is de wetgeving echter meer een startpunt dan een eindpunt en dat kan een belangrijk verschil zijn waar het gaat om het vinden van oplossingen die bij jullie gezin passen.


Deze blog is een paragraaf uit Een heldere leidraad voor de overlegscheiding. In een uitgebreide serie blogs publiceert Collaborative Practice Center het complete document, waarin op een toegankelijke manier de overlegscheiding en alles wat daarbij komt kijken, wordt uitgelegd en toegelicht.

De volgende blog gaat over de vraag of er bij een overlegscheiding nog meer voordelen zijn.